[review] Animation: Fallen Art – nghệ thuật đến từ vũ điệu xác chết

Hãy một lần thử thưởng thức tác phẩm 3D đến từ xứ sở Ba Lan!

Thông tin chung:
Tên gốc: Sztuka Spadania
Kịch bản: Tomek Baginski
Đạo diễn: Tomek Baginski
Năm phát hành: 2004
Quốc gia: Ba Lan
Thể loại: hoạt hình, phim ngắn, hài kịch, u ám
Thời lượng: 6 phút
Xử lí âm thanh: Dolby Digital
Nhà sản xuất: Platige Image
Giải thưởng:
Tuy không lọt vào danh sách đề cử cuối cùng của Oscar năm đó, Fallen Art vẫn mang chiến thắng về cho Tomek Baginski cùng các đồng nghiệp của anh giải thưởng Phim hoạt họa ngắn xuất sắc nhất tại BAFTA, kèm theo đó là giải "Grand Prix" tại lễ trao giải Chú Ngựa Vàng một năm sau ngày sản xuất.



Ba Lan có lẽ chưa bao giờ nổi danh là một quốc gia có nền hoạt hình phát triển. Tuy vậy, đất nước này vẫn sinh ra một người con tuyệt vời ấy là Tomek Baginski. Năm 2002, khi ấy Tomek Baginski mới chỉ là một chàng trai 26 tuổi. Thế nhưng tuổi tác ấy không ngăn cản việc tên tuổi của anh được xướng lên trong đêm trao giải Oscar năm đó. Dầu rằng không giành được chiến thắng chung cuộc, vinh dự là một trong năm đề cử Oscar cho giải thưởng phim hoạt họa ngắn xuất sắc nhất với tác phẩm tư biên tự diễn The Cathedral cũng đủ để báo chí dành nhiều tít lớn cho Tomek Baginski.

Hai năm sau, Tomek Baginski cho ra mắt tác phẩm thứ hai của mình: Fallen Art. Tác phẩm mới này mang theo nhiều sự đổi thay đáng kể trong phong cách làm phim của Tomek Baginski. Thay vì lo từ đầu chí cuối, giờ đây Tomek Baginski đóng vai trò là một đạo diễn; thay vì dựng nên một tác phẩm mang tính ảo giác và đầy mơ hồ về ý nghĩa như "The Cathedral", Tomek Baginski tạo ra một Fallen Art là bức tranh bóc trần một sự thật độc ác!


Cho đến tận năm 2004, cuộc chiến đẫm máu tại Iraq mà Hoa Kỳ đã gây nên vẫn là câu chuyện được nhiều người nhắc đến. Và cũng từ đây, cảm hứng xây dựng lên câu chuyện trong Fallen Art đến với Tomek. Trong con mắt của những người cầm trịch chiến tranh, cái chết là một vũ điệu nghệ thuật tuyệt mĩ. Và Fallen Art bắt đầu như thế…

Tại một vùng quê hẻo lánh là nơi đóng đô của một doanh trại quân đội, người đi đường bên ngoài có thể nhìn thấy những hàng rào thép gai tàn khốc chọc thủng một bầu trời xanh trong đẹp vô ngần. Xa xa, thấp thoáng có một bóng tháp cao ngất ngưởng, đó là nơi những kẻ cầm quân đang vui đùa với số mạng của những chú lính tiểu tốt. Cái mà họ coi trọng, không phải là sinh mạng con người mà là nghệ thuật được tạo ra từ những xác chết ấy.

Một anh lính bước đến bên cầu nhảy, nhận nhiệm vụ và huy chương cống hiến từ người thủ lĩnh, rồi anh ta… rơi. Ếch kêu một tiếng như thông báo rằng có một cái xác vừa chết ngắc ngoải trên thửa ô xi măng nhỏ xíu giữa đồng cỏ hoang mênh mông, tư thế vắt vẻo, máu bắn vung vãi. Tay thợ chụp ảnh lạnh lùng bấm máy chụp lấy ngay một tấm, rồi thả nó cho tên lính vận chuyển. Hắn chạy lon ton đưa bức ảnh đến tay người thủ lĩnh thực sự bên trong ngôi nhà điều hành xập xệ. Giữa không gian tối thui của những hàng ghế mộc không một bóng người ngồi, có một điểm sáng duy nhất ấy là bóng màu vàng ố của cái máy chiếu đã cũ. Bên cạnh đó, một chiếc máy chạy phim đời cổ đang rầm rầm quay những thước phim đầy nghệ thuật: Vũ điệu của những xác chết. Ngài thủ lĩnh quân sự ngắm nghía bức ảnh vừa chụp được, suy nghĩ để sắp xếp nó cùng với hàng ngàn tấm trước đó để tạo thành một chuỗi hình ảnh, và rồi chạy băng. Hắn hào hứng với tác phẩm đang thực hiện, thậm chí còn quên đi cả thể xác ục ịch của mình mà múa theo chính vũ điệu đang uyển chuyển trên màn hình cho đến tận khi cuộn băng kết thúc. Tiếng nhạc im bặt và hơi thở hắn gấp gáp. Nhưng chỉ một chốc sau đó, hắn lại vẫy tay ra hiệu. Bên ngoài, phía trên cầu nhảy cao ngất, lại một chiến binh nữa bước đến bên thủ lĩnh. Chiếc huy hiệu sáng lóa lên, lại một kẻ nữa rơi xuống, tiếng ếch kêu lạnh lùng, bộ phim kết thúc!


Đóng lại Fallen Art, câu chuyện trở về chính điểm bắt đầu của nó, như một vòng tròn không điểm dừng của những cái chết đầy vô nghĩa. Ở đây, người lính tiểu tốt cứ một lòng tuân mệnh những ông sếp lớn, để rồi hi sinh cuộc đời chỉ vì một thứ nghệ thuật tàn ác. Vũ điệu của những xác chết trong Fallen Art đẹp một cách lạ thường, nhưng đó là trong ánh mắt của những kẻ coi chiến tranh là một trò chơi và sinh mạng của kẻ khác chỉ như cỏ rác. Fall Art như thế trở thành một bản tấu trạng đầy hiện thực xã hội và mang tính thời đại.

Không chỉ là ở ý nghĩa của bộ phim, Fallen Art còn đủ sức chinh phục bất cứ một con mắt khó tính nào nhìn nhận về nghệ thuật 3D và xây dựng hình tượng. Viết về một sự thật chiến tranh, nhưng Tomek Baginski lại không sử dụng những hình họa mang tính thực tế. Anh đã sáng tạo và cách điệu nên những hình dáng con người thiếu cân đối về hình thể. Thế nhưng thú vị thay, những tự do thiết kế đó đã đem lại một hiệu quả bất ngờ cho tác phẩm. Từ khuôn mặt cho tới dáng đi và những màu sắc trên nước da của tay thủ lĩnh, tất cả đó tạo nên một bộ dạng đầy kinh tởm về con người như một tên quỷ dữ. Đó phải chăng là bộ mặt thật của những kẻ tạo nên chiến tranh và chết chóc?


Mặc dù tạo hình nhân vật và những kĩ xảo đồ họa là yếu tố chính làm nên sự thành công của một bộ phim hoạt hình nói chung và Fallen Art nói riêng, nếu bỏ qua hiệu ứng âm thanh, cái hay của bộ phim ắt hẳn chỉ còn phân nửa. Với Fallen Art, dường như mọi nhịp điệu của cuộc sống chiến tranh được tái hiện lại đầy đủ trong cái không khí hài kịch của thể loại comedy: Tiếng gió thổi bay cát bụi ngoài bãi đồng trống, tiếng cái xác người rơi đánh bộp xuống mặt nền xi măng, tiếng ếch kêu, tiếng máy cũ chạy xập xệ, cả tiếng thở dốc của tên thủ lĩnh... Tất cả những âm thanh ấy đều chân thực đến lạnh tóc gáy như thể câu chuyện hắc ám ấy diễn ra thật ngay trước mắt người xem. Bên cạnh đó, việc xen kẽ những khoảng lặng bất ngờ giữa những khúc nhạc tấu lên gấp gáp dồn dập của cuộn băng ghi âm dường như cũng làm tăng thêm cái chất rờn rợn của Fallen Art.

Đặc biệt hơn nữa, trong bộ phim ngắn này, tất cả các nhân vật chỉ dùng một từ duy nhất: LOVE! Vâng, cho dù là mệnh lệnh của thủ lĩnh hay là câu chào tạm biệt đời của những tên lính vô danh tiểu tốt, tất cả đều là một "tình yêu", tình yêu với nghệ thuật hắc ám. Cái từ "love" ấy, khi kết thúc bộ phim, để lại một ám ảnh dai dẳng mãi về một Fallen Art hay nghệ thuật đến từ những vũ điệu xác chết.

Sáu phút của Fallen Art quả là ngắn ngủi thật, nhưng thế quá đủ để cho Tomek Baginski cùng những đồng sự của mình thể hiện cái tài trong công việc thiết thế một kiệt tác 3D, từ những kĩ thuật công nghệ đến một nội dung ý nghĩa. Nếu bạn yêu 3D mà không phải là một kẻ quá yếu tim, bỏ qua Fallen Art sẽ là một hối tiếc thực sự đấy.

Copyright to Renix @ Ichinews.vn